Wanneer ik dit schrijf ben ik alweer een week aan het werk. Drie weken vakantie zijn voorbijgevlogen. Had ik nog wel drie weken vakantie gewild? Nee hoor, ik ben blij weer aan het werk te zijn en de eerste weekvieringen waren voor mij weer een grote vreugde.

In de vorige editie van onze Venea hebt u kunnen lezen hoe het gesteld is met ons kerkbezoek, niet om écht vrolijk van te worden vind ik. Elkaar ontmoeten rond Woord en Sacrament in de wekelijkse vieringen, om daar de dag mee te beginnen, is voor mij van onschatbare waarde. Alles wat er gebeurt in die week in kerk en samenleving nemen we mee in die vieringen en het neemt ons even mee terug naar hetgeen er gebeurde.

Ik hoop dat u dit ervaart in de weekendvieringen.

In vakantietijd ga ik graag naar plaatsen die me terug- brengen naar een ervaring en dus ook een herinnering of meerdere uiteraard.

Zo zijn mijn broer en ik naar Kevelaer geweest. Het stond al langer op ons programma maar het kwam er telkens maar niet van. Lopend in Kevelaer haalden we wat herinneringen op. We liepen er al met Bert, onze overleden broer die woonachtig was in Nijmegen en Venlo want hij was daar notaris. Die ene keer dat we er met z’n allen waren, in de tijd dat mijn vader nog leefde. Het is niet altijd aangenaam om herinneringen op te halen als je terug- gaat naar een bepaalde plek maar het deed ons beide goed. Zo zijn we ook in Weener geweest waar onze voorouders vandaan komen en zich destijds vestigden in Stadskanaal, de boerderij naast de kerk (nu Esperantolaan). In mij herinnering was het gezelliger, nu zo dood als een pier, niets te doen. Münster is ook zo’n stad waar ik mijn hart ophaal, mij terugbrengt naar de kerkgeschiedenis. De heilige Liudger (afkomstig uit onze Streken), leerling van Willibrord en Bonifatius was er de eerste bisschop. Je kunt in Münster je hart ophalen aan de geschiedenis, aan een tijd die we alleen kennen uit de boeken. Jan van Leiden, de kooien hangen in de kerktoren. Bommen Berend, zijn graf is te vinden in de Dom van Münster.

We waren in Münster op marktdag. Rond de Dom kraampjes en grote verlichte wagens van handelaren en verkopers, bakkers en slagers. Net als in de tijd van Liudger, Jan van Leiden en Bommen Berend, maar nu in onze tijd. Heerlijk!

Morgen is het 3 september en we gaan naar Middeleeuws Ter Apel. Rond het oude klooster terug- gaan in de tijd. Ik haal mijn hart op en, ik ben heel eerlijk, je kunt zo mooi even ontsnappen aan deze tijd.

Deze tijd, tja, crisis op crisis en maar weinig zicht op oplossingen zo lijkt het. De vreemdeling die, als het goed verloopt, geen vreemdeling blijft, pakken zich samen voor het AZC in Ter Apel. Terug- gaan naar hun land van herkomst gaat vaak niet en wil men ook vaak niet. Land van herkomst is vijandig, bewind ronselt jonge jongens voor het leger, mensen zijn anders geaard en worden daarom vervolgt, er woedt een oorlog die vele levens eist. Alles is beter dan… terug- gaan. Er zijn nog nooit zoveel christenen op de vlucht geweest als in onze tijd. Zij die net als wij gelovige mensen zijn. Konden we maar terug- gaan naar de tijd vóór de toeslagenaffaire dan…. Kinderen die uit huis geplaatst waren keren mondjesmaat weer terug naar huis, worden herenigd met ouder of ouders, broertjes en zusjes. Oorlog in Oekraïne, de energieprijzen gaan door het plafond. Mensen aan de bedelstaf? Het merendeel van de Oekraïense vluchtelingen geven aan: ‘als de oorlog voorbij is ga ik terug, het is mijn land!’ ‘De grond beefde onder onze voeten en de schade is nog steeds niet vergoed’, verzucht menig Groninger in het aardebevingsgebied.

Ik kan (nog) niet naar huis terug! En menig Groninger wenst zich voldoening en het ontvangen van een vergoeding en een veilig (t)huis. En ons kerkbezoek dan? Crisis in de kerk, onze parochie?                            Konden we maar terug- gaan naar…….

Ik weet dat wanneer ik plaatsen bezoek, die plaatsen me terug- brengen naar een ervaring en herinneringen. Ik weet dat ik daar mijn hart ophaal en het is voor mij balsem voor de ziel.

Leef ik in het verleden? Nee, zeker niet! Ik leef net als u in deze tijd met al haar moeilijkheden, uitdagingen, verdrietige dingen een heel mooie (nieuwe) ervaringen.

Het is voor mij als tijdreizen, even ben ik elders, ver weg, niet in het hier en nu, maar daar waar mijn herinnering is, mijn ervaring ligt. Daar waar ik met dié tijd, in het hier en nu, kan filosoferen, verhalen kan bedenken, geschiedenis voor ogen kan halen, waar…… ja wat niet.

Voor mij heeft ons geloof ook zo’n dimensie van even terug….

Een grote overeenkomst met je herinneren, ervaringen, de geschiedenis én geloven is, dat het ons kan helpen deze tijd te verstaan. Lering te trekken uit de geschiedenis en de heilsgeschiedenis, Gods realiteit in onze tijd, hier en nu. Dat is tevens het grote verschil tussen geschiedenis en de heilsgeschiedenis en toch delen we (geloofs) ervaringen met mensen van toen en blijven we ons herinneren. We zijn verwant aan elkaar.

Op die manier mag je ook Bijbellezingen lezen, beluisteren (in vieringen), je geloof vieren.

Gelovig even terug- gaan, horen wat God zegt tot (ons) zijn volk, hoe Jezus spreekt tot de verzamelde mensen en zijn Leerlingen, hoe de heilige Geest doorheen de tijd zich om het Godsvolk bekommert. Ook in onze tijd! Er wordt tot ons gesproken en zij Drieën bekommeren zich om ons!

‘Ik zal de Vader vragen jullie een andere helper te geven, die voor altijd met jullie zal zijn, de Geest van waarheid’. ….. ‘Ik laat jullie dus niet verweesd achter: Ik kom bij jullie terug’ (Johannes 14, 16 en 18).

Pastoor Jos Deuling